Hướng dẫn mẹ bầu cho con bú đúng cách để sữa về nhiều
- Tác giả:  Hải Yến
- Tham vấn y khoa:  BS. Trần Thị Thành
Làm mẹ khó lắm phải đâu chuyện đùa nhất là với các mom lần đầu sinh nở, chưa có nhiều kinh nghiệm thì việc cho con bú đúng cách như thế nào thôi quả thật cũng đã gây khá nhiều khó khăn rồi. 6 tháng đầu tiên mẹ cần nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ và cách tốt nhất là nên cho bé bú trực tiếp. Vậy cho con bú đúng cách như thế nào, phương pháp cho con bú đúng cách ra sao để giúp bé hấp thu được lượng sữa cần thiết và cơ thể mẹ cũng sản sinh ra đủ lượng sữa cần cho bé. Các mom hãy cùng lưu lại hướng dẫn cho con bú đúng cách ngay dưới đây nhé.
Hướng dẫn bà mẹ cho con bú đúng cách để sữa về nhiều
Trong 6 tháng đầu tiên mỗi ngày trẻ có thể bú từ 8 - 12 lần, mỗi lần bú có thể kéo dài đến 30 phút. Cứ 2 đến 3 giờ mẹ cần cho trẻ bú một lần và cho trẻ bú ngay khi trẻ có các biểu hiện như vùi đầu vào ngực, tay chân di chuyển liên tục, bấu áo mẹ, cựa quậy, rên rỉ, quấy khóc hoặc mút tay. Đây là những dấu hiệu khi đói bé muốn truyền tải tới mẹ.
Trẻ sơ sinh khi sinh ra trong ngày đầu tiên chỉ cần khoảng 7ml sữa, đến ngày thứ 3 lượng này tăng lên 22 đến 27ml. Một tuần sau sinh trẻ cần bú từ 45 đến 60ml sữa mỗi ngày và sau 1 tháng lượng sữa mẹ mỗi ngày cần cho sự phát triển của mẹ là 80 đến 150ml. Lượng sữa cần thiết cho sự phát triển của trẻ sẽ tăng lên hàng ngày. Việc cho con bú đúng cách không chỉ giúp trẻ có thể hấp thụ đủ dưỡng chất mà còn còn các dụng thúc đẩy phản xạ trong cơ thể mẹ sản sinh đủ sữa cho bé. Khi mẹ cho con bú đúng cách cũng giúp hạn chế tình trạng tắc sữa, thiếu sữa hay mất sữa ở thời điểm 6 tháng đầu sau sinh.
Ngậm bắt vú đúng là bước đầu tiên trong quy trình cho bé bú đúng cách. Trẻ ngậm bắt vú đúng tư thế dòng sữa sẽ chảy ra nhiều hơn, bé nhanh chóng bú đủ lượng sữa cần thiết. Đầu tiên mẹ cần khuyến khích cho trẻ há miệng bằng cách áp cằm bé vào ngực của mẹ, chà sát môi trên của bé và núm vú để bé dần dần cảm nhận được, kích thích bé há miệng to. Việc này thực hiện thường xuyên trong những ngày đầu sẽ hình thành thói quen cho bé.
Tư thế ngậm bắt vú đúng là miệng bé mở rộng, môi dưới hướng ra phía ngoài, cằm bé chạm vào vú mẹ. Núm vú hoàn toàn ở trong miệng bé, hai hàm ngậm vào phần phía trên vú chứ không chỉ ở núm vú. Khi bé ngậm vú đúng, phần nhũ hoa của mẹ bên trên miệng bé sẽ nhiều hơn bên dưới miệng và mũi trẻ thông thoáng, không bị bầu vú che hoặc ghì sát gây khó thở cho bé. Mẹ cần đặc biệt lưu ý đến công đoạn này bởi dù cho là bú ở tư thế nào nếu ngậm bắt vú cho con bú đúng cách vẫn là điều quan trọng nhất.
Khi cho bú có nhiều tư thế khác nhau nhưng thường sử dụng nhiều nhất là tư thế nằm và tư thế ngồi. Vậy mẹ nên nằm ra sao, ngồi như thế nào cho đúng tư thế cho con bú đúng cách để sữa về nhiều?
Hướng dẫn cho con bú đúng cách ở tư thế nằm
Khi cho con bú ở tư thế nằm, mẹ sẽ nằm trên giường và cho bé nằm nghiêng bên cạnh ở tư thế song song. Sau đó đặt bé nằm sát cạnh người rồi lấy tay đỡ đầu hướng cho con quay đầu vào vú. Khi bé đã ngậm vú đúng cách mẹ nên kê thêm gối cho mẹ và bé cảm thấy thoải mái hơn. Lưu ý đầu bé nên kê gối sao cho đầu cao hơn thân để hạn chế sữa mẹ bị trào ngược, trẻ dễ bị trớ hoặc sặc sữa.
Tư thế bú nằm được cho là sẽ giúp bé sẽ bú được nhiều và mẹ với bé cũng rất thoải mái, thích hợp cho các mẹ có sức khỏe yếu, không cần phải ngồi lâu dễ gây mệt mỏi, đau lưng. Tuy nhiên khi bú nằm cả mẹ và bé dễ ngủ quên. Trẻ sẽ bú nhanh lúc đầu, nhịp nún nhanh rồi chậm dần về sau khi ti sữa và thường ngủ quên trước khi bú no, do đó mẹ cần tỉnh táo khi cho trẻ bú bằng tư thế này tránh ti đè lên mũi dẫn đến tình trạng bé bị ngạt thở. Đây là lưu ý quan trọng chúng tôi thường tư vấn và nhắc các mẹ nên chú ý khi hướng dẫn mẹ cho con bú đúng cách.
Hướng dẫn mẹ cho con bú đúng cách tư thế ngồi
Bú tư thế ngồi thường được các mom sử dụng nhiều hơn cả. Sau sinh mẹ nên ngồi cho bé bú và di chuyển sẽ tốt cho quá trình tuần hoàn máu trong cơ thể, mẹ nhanh chóng hồi phục hơn. Một lần bú của bé có thể kéo dài đến 30 phút nên mẹ cần lưu ý nên chọn nơi có điểm tựa hoặc mẹ có thể kê gối, kê chăn lên để tựa vào đỡ mỏi lưng, tê chân tay.
Mẹ dùng 2 tay ghép lại thành hình vòng cung để ôm bé vào lòng, tay thuận đỡ bé, tay còn lại đỡ đầu bé hoặc mông sao cho đầu, lưng và mông bé nằm trên 1 đường thẳng, bé nằm nghiêng đối diện với bầu ngực của mẹ, bụng bé chạm bụng mẹ, mặt bé chạm ngực mẹ. Thông thường tay ôm bé sẽ là tay cùng phía bên ngực cho bé bú. Lưu ý nhỏ là nhiều mom thường để cho các bé nằm ở tư thế ngửa và chỉ có phần đầu nghiêng về ngực mẹ để bú. Tư thế này sẽ không tốt cho cổ của bé và bé cũng không thoải mái khi bú mẹ.
Với các mẹ sinh mổ muốn cho bé bú đúng cách cần giữ bé ở 1 bên ngực sao cho phần khuỷu tay của mẹ gập lại làm điểm tựa, lòng bàn tay của mẹ xòe ra giữ đầu và cổ bé hướng vào ngực mẹ. Sau đó mẹ đặt thêm gối trong lòng làm điểm tựa cho cánh tay đỡ mỏi và đỡ bé.
Trên đây là hướng dẫn mẹ cho con bú đúng cách khi sinh một. Với các gia đình sinh đôi điều này còn cần lưu ý đặc biệt hơn. Mẹ hãy tham khảo ngay các cách cho trẻ sinh đôi bú đủ sữa mỗi ngày dưới đây nhé.
Hướng dẫn bà mẹ cho con bú đúng cách với các cặp song sinh
Cặp song sinh nên cho con bú đúng cách như thế nào? Các mom mới sinh lần đầu, chưa có kinh nghiệm mà sinh đôi thì việc cho con bú đúng cách còn khó khăn hơn gấp nhiều lần, khiến các mẹ chật vật. Một tháng đầu sẽ là thời điểm khó khăn nhất khi mẹ cho bé sinh đôi bú sữa. Do đó mẹ nên tìm hiểu thật kỹ về các tư thế và thử áp dụng để lựa chọn ra tư thế tốt nhất cho cả mẹ và bé. Dưới đây là kinh nghiệm và hướng dẫn 3 tư thế cho con bú đúng cách với các cặp sinh đôi được các mom truyền lại.
Ở các cặp song sinh mỗi bé có thể có thời gian bú khác nhau hoặc bú cùng nhau tùy theo nhu cầu bú và cách mẹ hình thành thói quen cho bé. Khi cho từng bé bú riêng mẹ sẽ áp dụng các hướng dẫn ở phía trên cho từng bé. Chú ý cần thay đổi bên ngực cho cả hai trong một lần bú để chia đều lượng sữa bú và kích thích sản xuất sữa đều đặn ở hai bên, không bị tắc sữa. Ngoài ra việc đổi bên cũng giúp mắt bé hoạt động tốt hơn, không bị nhìn lệch về một phía quá lâu. Cách này tuy đơn giản, mẹ không cần người hỗ trợ nhưng lại tốn nhiều thời gian hơn.
Trường hợp mẹ muốn cho 2 bé bú cùng một lúc nên đặt theo các tư thế sau:
Tư thế bú ôm bóng: Đặt 2 bé song song 2 bên hông của mẹ, phần chân bé để phía sau lưng, đầu bé hướng về trước và mặt áp vào đầu vú của mẹ. Sau đó mẹ cũng hướng bé ngậm vú đúng cách rồi mới cho bú.
Tư thế 2 là bế trên tay, chéo qua ngực.
Tư thế 3 là một bé nằm trước, một bé nằm bên hông.
Cho 2 bé bú cùng lúc là điều khó khăn với mẹ do đó cần có người hỗ trợ khi cho bé bú. Mẹ nên dùng khăn cuộn tròn để đỡ bé hoặc dùng các loại gối đỡ bé sơ sinh bú để đỡ mỏi tay hơn. Lưu ý không đặt hoàn toàn bé xuống gối sẽ làm sai tư thế, bé không thoải mái khi bú.
Cho 2 bé bú cùng lúc là cách sử dụng sữa mẹ tốt nhất bởi khi bé bú một bên nhưng cả 2 bên bầu ngực đều có phản xạ tiết sữa. Việc cả 2 bé bú cùng lúc sẽ tận dụng tối đa nguồn sữa mẹ. Mỗi bé có khả năng bú và nhu cầu khác nhau do đó khi cho bú mẹ nên đổi bên ngực cho 2 bé để lượng sữa được bú mỗi bên là đều nhau, kích thích sản xuất sữa hai bên giống nhau và hạn chế tình trạng bị tắc sữa.
Cơ thể của mẹ luôn sẽ có phản ứng kích thích tạo đủ sữa cho hai bé nên mẹ chỉ cần ăn uống, bổ sung dinh dưỡng đầy đủ và cho con bú đúng cách thì việc cho con bú sẽ đơn giản hơn, không lo thiếu sữa các mom nhé.
Phương pháp cho con bú đúng cách không bị sặc
Trẻ bị sặc sữa khi bú là tình trạng dễ xảy ra khi bé chưa được bú đúng cách. Trẻ đang bú bỗng ho sặc sụa, sữa trào ra từ mũi và miệng nếu không được xử lý kịp thời có thể gây tím tái, ngất lịm thậm chí là ngừng thở. Sau đây là hướng dẫn bà mẹ cho con bú đúng cách không bị sặc mà mẹ cần lưu lại.
Cho con nằm trọn vào trong lòng mẹ.
Đặt bé nằm nghiêng khoảng 30 - 45 độ so với lưng mẹ.
Cho bé ngậm hết quầng ti, đầu hơi ngửa, lưỡi và môi dưới đặt dưới đầu ti mẹ.
Đặt ngón tay trỏ nâng vú và ngón cái để phía trên kẹp ở đầu ti để kiểm soát dòng sữa mẹ, tránh trường hợp sữa về nhiều trẻ không kịp bú gây sặc sữa.
Để phòng ngừa trẻ bị sặc sữa mẹ nên áp dụng đúng các hướng dẫn cho bú đúng cách bên trên và không nên cho bé bú trong tư thế nằm ngửa, hoặc bú khi đang ngủ. Bé thường dễ ngủ quên vào thời điểm cuối mỗi lần uống mẹ cần để ý và rút vú sữa, không để bé ngậm ti khi ngủ. Khi trẻ đang vui đùa hoặc đang cười, đang ho, đang nấc đều không nên cho trẻ bú mà nên ngừng bú đến khi trẻ trở lại bình thường thì tiếp tục cho bú. Khi trẻ có dấu hiệu đói mẹ nên cho bé bú luôn, không để bé quá đói sẽ nún nhiều, lượng sữa ra quá nhanh đầy khoang miệng bé không kịp nuốt xuống cũng dễ gây sặc sữa rất nguy hiểm.
Việc cho bé bú trong giai đoạn 6 tháng đầu có thể mất nhiều thời gian của mẹ và yêu cầu mẹ tỉ mỉ, thận trọng do đó mẹ cần lưu ý thực hiện đúng cách cho con bú đúng cách sẽ giúp ích rất nhiều cho mẹ và bé trong khoảng thời gian này.
Mẹo giúp bé bú hiệu quả
Khi mới sinh nên cho bé bú ngay trong 1h đầu tiên sau sinh giúp trẻ nhận được lượng sữa non có nhiều chất đề kháng tốt cho trẻ, tăng cường vitamin A; kích thích mẹ tiết sữa sớm, kéo dài thời gian tiết sữa ở mẹ và giúp gắn kết mẹ và bé.
Thời gian cho bé bú mỗi lần khoảng 15 đến 20 phút có thể kéo dài đến 30 phút/ 1 lần.
Trong 6 tháng đầu tiên chỉ nên cho bé bú sữa mẹ, sau đó cho bé bú đến khi 24 tháng sẽ tiến hành cai sữa. Mẹ không nên cai sữa trước 12 tháng tuổi.
Ngay khi bé có dấu hiệu đòi bú mẹ nên cho bé bú ngay tại thời điểm đó đảm bảo bú đúng theo nhu cầu của bé.
Tìm tư thế bú phù hợp nhất cho cả mẹ và bé giúp bé bú được nhiều sữa hơn và ở mẹ kích thích phản xạ oxytocin kích thích sữa. Việc này có thể mất một thời gian nhưng mẹ nên tìm hiểu trước các tư thế, thử và cùng bé lựa chọn tư thế nào thoải mái nhất cho cả mẹ và bé nhé.
Trong mỗi lần cho bú mẹ nên kiểm tra con đã ngậm đúng vú chưa, tư thế bú đúng cách chưa sau đó mới tiến hành cho bé bú.
Khi bé bú 1 bên xong nếu chưa no mẹ đổi sang bên đối diện để cân bằng 2 bên bầu sữa.
Mẹ nên thường xuyên bổ sung các thực phẩm lợi sữa như rau lang, cháo hoặc canh móng giò, yến mạch, nước đinh lăng, nước lá vối, hoa quả,... để tăng chất lượng, số lượng sữa. Sữa mẹ có thành phần chủ yếu là nước do đó mẹ nên uống nước thường xuyên khoảng 8 - 12 cốc/ 1 ngày đảm bảo lượng sữa đủ cho bé mỗi ngày.
Kinh nghiệm của nhiều mom là trước khi cho bé bú khoảng 15 đến 20 phút mẹ nên uống 1 cốc sữa vừa tăng khả năng tiết sữa và vừa cung cấp thêm nhiều chất dinh dưỡng cho bé.
Trong khi cho bé bú mẹ có thể giao tiếp, trò chuyện với con để kích thích sự phát triển của não bộ và tăng tình cảm gắn kết của hai mẹ con.
Cho con bú sữa từ mẹ là niềm hạnh phúc của bất cứ người mẹ nào. Việc cho trẻ bú sữa không chỉ cung cấp nguồn dinh dưỡng cần thiết cho bé trong quá trình phát triển ở giai đoạn đầu đời mà còn có ý nghĩa là sợi dây gắn kết tình cảm yêu thương giữa mẹ và bé. Trên đây là một vài phương pháp cho con bú đúng cách các mom có thể tham khảo và lưu lại. Hy vọng bài viết trên đây sẽ giúp mẹ có thêm nhiều kinh nghiệm hơn trong chăm sóc bé con của mình và có thể chọn cho mình tư thế cho con bú đúng cách phù hợp với mẹ và bé!